Ağız kokusu cemiyette yaygın olarak görülen ve bireylerin sosyal açıdan gücenmesine neden olabilen ehemmiyetli bir meseledir. Bu faktör suratından şahıslarda psikolojik olarak farklı meseleler büyüyebilir. Bu tesirle bireyler hem kendilerine olan güveni yitirebilir, hem de kendilerini sosyal açıdan izole edebilir.
Estetik Diş Doktoru Arzu Yalnız Zogun kadınvekadın okurları için ağız kokusuyla alakalı merak edilen her şeyi anlattı…
Ağız kokusu farklı etmenlerden oluşabilir. Tıpta halitosis olarak belirlenen ağız kokusunun en ehemmiyetli sebebi ağız ve diş sıhhatine gereken ehemmiyetin gösterilmemesidir. Ağız kokusu fizyolojik etmenler suratından alana gelebileceği gibi, psikosomatik ve reel ağız kokusu olan patolojik etmenlerden dolayı oluşabilir.
Cemiyette kulak burun boğaz hastalıkları alanında rehabilitasyon gören hastalar arasında takribî olarak %15 oranında ağız kokusu yakınması vardır. Ağız kokusu daha çok yetişkinlik yarıyılında mesele haline kazanç. Bazı ağız kokuları şahıslarda ciddi sıhhat meselelerinin bulgusu olarak oluşabilir. İnsanlar arasındaki ilişkileri negatif olarak etkileyecek seviyede bir mesele olarak idrak edilmesi gereken mesele, şahısları sosyal hayattan soyutlayabilir. Bu sebeple hastaların öncelikle ağız kokusunun nedenini tespit ettirmesi ve bu faktöre uygun rehabilitasyon yolları sayesinde ağız kokusunu gidermesi gerekir.
Ağız kokusunun sebepleri
– Sinüs ve akciğer orijinli oluşan enfeksiyonlar
– Diyabet hastası şahıslarda oluşan aseton kokusunu hatırlayan kokular
– Böbrek yetmezliği olanlarda balık kokusunu hatırlayan kokular
– Karaciğer yetmezliği hastalarında alana gelen ağız kokuları
– Metabolizma bozukluğu olduğunda alana gelen ve tespiti güç olan ağız kokuları
– Oruç yakalayanlarda, perhiz yapanlarda ve aç kalanlarda oluşan ağız kokuları
Ağız kokusunun esas sebebi sülfür gazlarıdır. Ağız kokusunun derecesi halitometre ismindeki aygıtla ölçülmektedir. Bu tespitle ağız kokusunun hem derecesi, hem de nereden kaynaklandığı basitçe tespit edilir. Bu makine sayesinde ölçülen ağız kokuları farklı sınıflara ufalamaktadır. İki grup ağız kaynaklı olan ağız kokuları, bir grubu sindirim sisteminden başka bir deyişle mideden kaynaklanan ağız kokuları, değişik grup akciğerlerden kaynaklı ağız kokuları, değişik grubu psikolojik orijinli ağız kokuları ve son olarak herkeste olabilen sabahları alana gelen ağız kokuları bu sınıflandırmanın içinde yer alır.
Ağız kokusu ölçümünden evvel yapılması gerekenler
– Ölçümü yaptırmadan en az 2 gün evvelden başlatarak, ağız kokusuna neden olacak yiyecekler harcanmamalıdır.
– Ölçümün yapılmasından en az 8 saat evvelden yemek yemeyi kesmek gerekir.
– Ölçümden evvel hastalar en az 12 saat içkili meşrubatlar kullanmamalıdır.
– Ölçümden evvel en az 3 saat su içilmemelidir.
Ağız ölçümü yaptıracak olan hastalar bedenlerinde kolonya, parfüm gibi kokular kullanmamalıdır. Bu kokuların ölçüm neticesindeki bedelleri negatif olarak etkilediği öğrenilir.
Ağız kokusunun rehabilitasyonunda, öncelikle kokunun nereden kaynaklandığı öğrenilmelidir. Bu nedenin ortadan kaldırılmasıyla beraber, ağız kokusu giderilecektir. Ağız içinden kaynaklanan kokularda uygulanacak rehabilitasyon bireye ve lüzumlarına göre tanımlanır. Değişik nedenlere bağlı oluşan ağız kokularında, evvel tespit edilen hastalıkların rehabilitasyonuna başlanmalıdır. Ağız içindeki gıda artıklarının arınılması ve bakterilerin yok edilmesi ağızdaki kokunun önlenmesine destekçi olabilir. Zira ağız içinde olan bakteriler ağız kokusunun oluşmasında tanımlayıcı etmendir.
Ağız kokusunu önlemek için yapılabilecekler
Bunu sağlamak için insanların azıcık çabalaması gerekir. Ağız hijyeninin sağlanması, ağız kokusunun önlenmesi açısından çok ehemmiyetlidir. Bunun için alınacak tedbirler arasında;
– Dişler fırçalandıktan sonra, dişlerin arasındaki besin artıklarının arınılması için diş ipi kullanılmalıdır.
– Dişlerin ağız içinde kapladığı alan yalnızca % 25 tir. Bu alan dışında oluşan bakterilerin önlenmesi ağız kokusunu önler ve soluğu tazeler. Bunu sağlamak için günde 2 kere gargara yapılması yararlı olur.
– Ağız pakliğinde dilin arka kısmına kadar arınılmasına ve bol ölçüde akışkan harcanmasına dikkat edilmelidir.
– Ağız kuruluğu olursa, şekersiz sakız çiğnemek yararlı olabilir. Sakız çiğnenmesi tükürük salgısını çoğaldırarak ağız kokusuna mani olabilir.
– Bol lifli gıdaların harcanması, diş pakliğine destekçi olur ve bakteri üremesine mani olur.
– Diş hekiminin kumpaslı olarak ziyaret edilmesi gerekir. Sıhhatlı bir diş yapısı olsa dahi, rutin hakimiyetlerin yapılması için en az senede iki kere diş hekimine gitmek uygundur. Bu hakimiyetlerde ağız kokuları diş hekimi tarafından erken yarıyılda fark edilerek, rehabilitasyonuna başlanabilir. Bu sualin daha ciddi karmaşıklıklara neden olmasını önler.
Ağız kokusuna neden olan en ehemmiyetli faktör diş ve diş eti hastalıklarıdır. Ağız ve diş sıhhatine umursanması ve hijyenin sağlanması, ağız kokusu sürüklemenize mani olur. Bunun yanında ağız kokusu yapabilecek diyabet hastalığı, böbrek yetmezliği, metabolizma bozukluğu ve karaciğer yetmezliği gibi hastalıklar teşhis edilmesi ve rehabilitasyon edilmesi gerekir. Ağız kokusu olağanda tek başına bir hastalık olarak kabul edilmez, ancak ehemmiyetli hastalıkların bulgusu olabilir.
Ağız kokusunun rehabilitasyon edilmediği gidişatlar
Bireylerdeki ağız kokusu sabahları uykudan sonra alana geliyorsa, bunun bir hastalık olarak kabul edilmemesi sebebiyle rehabilitasyon uygulanmaz. Bunun dışında yeni başlamış olan ağız kokusu da rehabilitasyon edilmez. Bunun sebebi insanların beden floralarının kısa süreli başkalaşım içinde olmasıdır. Bu tesir bağışıklık sisteminde oluşan uyarlama sürecinde hakikatleştiği için, ağızda oluşan kokular belirli zamanlarda dalgalanmaya neden olabilir. Bu mesele hastalık olarak kabul edilmediğinden rehabilitasyon uygulanmaz. Diş fırçalamayan, ağız bakımına gereken itinayı göstermeyen şahıslarda alana gelen ağız kokusu rehabilitasyon edilmez. Zira bu rehabilitasyon sırasında hekim lüzumlu olan zaferi sağlayamaz ve hasta daha çok mutsuz olur. Ağız kokusu oluşan hamilelik yarıyılındaki bayanlarda kokuyu önlemek için rastgele bir rehabilitasyon uygulanmaz. Doğumdan sonra kadının metabolizmasının basmakalıpa dönmesiyle ve bebek sebebiyle oluşan baskının ortadan kalkmasından sonra ağız kokusu kendiliğinden düzelir. Bu yarıyılda ağızdaki kokunun baskılanması için, içkisiz ağız gargaralarından takviye alınabilir. Bu yalnızca gözetici bir tedbirdir, bir rehabilitasyon biçimi olarak kabul edilmez. Yalnızca bu süreçte bireylerin iyi halini devam ettirmesini sağlayacak bir tedbirdir. Bunların dışında kanser, diyabet ve siroz gibi hastalıkları bulunan bireylerin ağız kokusu rehabilitasyonu yapılmayabilir.
Ağız ve diş sıhhatinin ağız kokusu üzerindeki tesirleri
Ağız kokusunun yaşanmasının en ehemmiyetli nedeni bireylerin ağız ve diş sıhhatini kaybetmesidir. Diş bakımına yeterince itina göstermemek, kumpaslı olarak fırçalamamak ağızdaki bakterilerin çoğalmasına neden olduğundan, ağız kokusunda tesirli olur. Dişlerde olan çürüklerin ve diş eti cerahatlerinin ağız kokusu oluşturması sıradan bir neticedir. Ağız içindeki rastgele bir enfeksiyon bakteri üremesinde tesirli olacağından, ağız kokusu yaşanacaktır. Diş ve diş eti hastalıkları da bakteri üremesinde tesirli olduğundan makûs bir koku oluşturabilir. Bu sebeple insanların rutin diş doktoru ziyaretleri yapması ve ağız ve diş sıhhatine önemsemesi gerekir.
