Obezite, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de en ehemmiyetli sıhhat meseleleri arasında ilk sıralarda yer alıyor. Cemiyette her 10 şahıstan 3’ünde görülen fazla kilolar; kalp hastalıkları ve kanser başta olmak üzere hayati tehlikeye neden olan hastalıklara da taban hazırlıyor. Kadın ve erkeklerde değişik özelliklerde ortaya çıkabilen obezite, bireye özel uygulanan çağdaş usullerle hakimiyet altına alınabiliyor.
Memorial Şişli Sağlık Kurumu Genel Cerrahi Uz. Prof. Dr. Oğuzhan Karatepe, obezite ve cerrahi usullerle rehabilitasyonu hakkında bilgi verdi.
Her 10 şahıstan 3’ünün fazla kilolarla başı tasada
Obezite, beden kitle endeksinin erkeklerde %25, bayanlarda ise %30’un üzerine çıkması ile başlayan bir sıhhat meseleyidir. Boy- kilo endeksi 18 ile 24 arasında olan bireyler bayağı kilolu sayılırken; 25’in üzerinde olanlar fazla kilolu, 30’un üzerinde 1. derece obez, 35’in üzeri 2. derece obez, 40’ın üzeri olanlar ise morbid obez kategorisine girmektedir. Fazla kilolu bedendeki yağlanma dağılımı da çok ehemmiyetlidir. Yağ dokusunun yalnızca göbek bölgesinde birikmesiyle millet dilinde erkek tipi kiloluluk olarak adlandırılan elma şekli obezite ortaya çıkmaktadır. Kadınlarda da daha çok yağların kalça kısmında bir araya geldiği armut tipi obezite görülmektedir. Fazla kiloların yalnızca %5’i genetik nedenlerden kaynaklanırken; %95’i beceriksiz fiziksel etkinlik, etrafsal etmenler, yanlış beslenme, nörolojik ve biyokimyasal bazı bozukluklardan kaynaklanmaktadır. Bu nedenler erkeklerin %20’sinde, bayanların ise %40’ında fazla kilolara neden olmaktadır. Bu da cemiyetin %30’nun fazla kilolu olduğunu başka bir deyişle her 10 şahıstan 3’ünün bayağı kilonun üzerinde olduğunu ortaya koymaktadır.
Kanser cinsleri tetiklenebiliyor
Çağımızın en ehemmiyetli sıhhat meselelerinden birisi haline gelen fazla kilolar, bireylerde öncelikle uyku apnesi, solunum güçlüğü, fazla kıllanma ve ruhsal bozukluklar gibi meseleleri birliktesi getirebilmektedir. Hayat konforunu negatif istikamette etkileyen fazla kilolar aynı zamanda koroner kalp rahatsızlıkları, hipertansiyon, insülin tipi diyabet ve karaciğer yağlanması gibi hayati tehlikeye neden olan hastalıkları da tetikleyebilmektedir. Bayağı kilonun üzerinde olan bayanlarda rahim ve safra kesesi kanseri, erkeklerde ise sütun ve prostat kanseri tehlikeyi çoğalmaktadır.
Obezite cerrahisi yaşam kurtarıyor
Obezite meseleyi yaşayan bireylere cerrahi usulden evvel perhiz rehabilitasyonu uygulaması gerekmektedir. Beslenme ve fiziksel etkinlik alışkanlıkları değiştirilmeli, bazı gidişatlarda ilaç rehabilitasyonu yardımı da ilave edilmelidir. Uygulanan perhiz rehabilitasyonlara pozitif cevap alınamadığı takdirde cerrahi rehabilitasyon usulleri uygulanmalıdır. Artan teknolojik olanaklar, doktorların deneyimleri, basit yapılıyor olması ve düşük karmaşıklık oranı ile galibiyet oranlarını artıran cerrahi usuller, son senelerde oldukça popüler hale gelmiş gidişattadır. En sık yapılan mide küçültme operasyonları ile hastalar kilolarının %60’ından kurtulabilmektedir. Mide küçültme operasyonunun en ehemmiyetli tehlikeyi, operasyon sonrası mide dikiş yerlerinde alana gelebilecek sızmalardır. Ancak kullanılan malzeme, cerrahi teknik, uygulanan cerrahinin tipi ve cerrahın deneyimi bu tehlikeyi ortadan kaldırabilmektedir. Yapılan araştırmalar obezite cerrahi tehlikesinin %0,2 olduğunu ortaya çıkarmıştır. Obezite cerrahisi olmayan ya da obez kalmaya devam eden hastalarda kanser ve öbür hayati tehlike taşıyan hastalıkların büyüme tehlikeyi daha fazladır. Uygun usulün seçilmesi ile reelleştirilecek obezite operasyonu hastaya hayat boyu ehemmiyetli konfor sağlamaktadır.
Kalıcı kilo hakimiyeti için hastaya ehemmiyetli vazife düşüyor
Obezite cerrahisi hayat stili farklılığının ilk safhasıdır. Ancak bu stil farklılığına takviyecidir ve tek başına da tesirli değildir. Bu cerrahi bir yağ alma ya da hemen zayıflama usulü olarak da değerlendirilmemelidir. Cerrahi sonunda hastanın istemine dayanakçı olur. Başka Bir Deyişle yeni yarıyılda hastaya çok ehemmiyetli vazifeler düşmektedir. En ehemmiyetlisi, beslenme alışkanlığının tekerrür tertip edilmesidir. Bunun için diyetisyen ve psikolog takviyeyi ile kısa bir eğitim lüzumludur. Daha sonra hastanın hareket ve etkinliğinin tertip edilmesi ile kalıcı kilo hakimiyetine müteveccih muhtelif eğitimler verilir. Hastaların operasyon sonrası perhizin yanı gizeme spor ve kumpaslı fiziksel etkinliği de hayatlarına sokmaları çok ehemmiyetlidir.
