Romatizma, bel ve boyun fıtıkları, eklem burkulmaları ve kireçlenme gibi rahatsızlıklar bedende ciddi sızılara neden olur. Bu sızıların kulaktan dolma bilgilerle ve yanlış usullerle giderilmeye çalışması ise sakatlanma ve kalıcı zararlara yol açabiliyor. Memorial Hizmet Sağlık Kurumu Fizik Rehabilitasyon ve Rehabilitasyon Bölümü’nden Uz. Dr. Demet Tekdöş Demircioğlu sızılarla alakalı doğru öğrenilen yanlışlar hakkında öenmli bilgiler verdi.
Her bel sızısı fıtık demek değildir
Bel sızıların büyük çoğunluğunun fıtıktan kaynaklandığı düşünülse de belde alana gelen sızıların %80-85 nedeni yumuşak doku yaralanmalarıdır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, şahsın yakınmasına neden olan bel sızısının kaynağının tanımlanmasıdır. Yumuşak doku zorlanmaları veya eforsuzluğundan kaynaklanan sızıların ehemmiyetli bir kısmında rehabilitasyon egzersizle kuvvetlendirme ve beli doğru kullanmayı sağlama ile giderilebilmektedir.
Sert tabanda değil ortopedik yatakta uyunmalı
Bel sızılarında yapılan en büyük yanlışlardan biri de sert tabanda uyumaktır. Sert tabanda uyumanın bel sızılarına iyi geldiği güzergahında hiçbir bilimsel bilgi bulunmamaktadır. Çok sert ve kemik çıkıntılarına baskı yapacak bir taban istirahat için asla uuygun değildir. Bel sızılarında verilen yatak istirahati ne çok sert ne de çok yumuşak olmayan yataklarda olmalıdır. Şahsın omurga biyomekaniğini bozmayan ortopedik bir yatakta istirahat seçim edilmelidir.
Korse verimden çok hasar verebilir
Beldeki en ufak bir sızıda dahi korse kullanılması bu mevzuda yapılan en ehemmiyetli yanılgılar arasında yer almaktadır. Korse kullanılması çok kısıtlı bir alanda ve kısıtlı bir zaman için önerilmektedir. Korse kullanımının 3 haftadan kısa yakalanması gerekmektedir. Uzun süreli korse kullanımları bel adale güçlendirme programlarının bütün tersi adaleleri eforsuz vazgeçeceği için hasarlı da olabilmektedir. Beli kuşakla sarmak dahi korse ile aynı negatif tesiri gösterebilmektedir.
Fizik rehabilitasyon seanslarım bitince düşüncesiz davranmayın
Özellikle bel ve boyun sızılarında fizik rehabilitasyon, ilaç ve cerrahi gibi bir hayli rehabilitasyon alternatifi bulunmaktadır. Rehabilitasyonlardan sonra önlemsiz ve düşüncesiz davranmak yaşanan sızının yinelenmesine neden olur. Gerek cerrahi müdahaleler gerek fizik rehabilitasyon sonrasında hastalara düşen ehemmiyetli belirli misyonlar bulunmaktadır. Doğru egzersiz programlarıyla bel, karın ve boyun adalelerinin kuvvetlendirilmesi gerekir. Bununla beraber hastaların hasarlı hayat alışkanlıklarını da değiştirmesi çok ehemmiyetlidir.
Eklem sızılarına sıcak değil soğuk uygulanmalı
Evvelden teşhisi konulmamış ve ani büyüyen eklem sızılarında ilk seçim edilen usul soğuk uygulama olmalıdır. Bilek burkulması, dirsek, el bileği, omuz ve diz gibi eklemlerde ortaya çıkan sızının kaynağı ödem, tendon kopması ya da adalelerden olabilir. Sızının olduğu alana sıcak uygulanması var olan bir ödemin çoğalmasına neden olur. Eklem sızılarında soğuk uygulamanın tek yan tesiri adale spazmı olurken sıcak uygulama çok daha ciddi tablolara neden olabilmektedir.
Kaplıca romatizmayı tetikleyebilir
Cerahatli eklem romatizması olan hastalar sızılarından kurtulmak için kaplıcaları seçim etmektedir. Özel gidişatlarda rehabilitasyonu destekleyici olarak nasihat edilebilen kaplıcaları, birebir rehabilitasyon usulü olarak görmek doğru değildir. Özellikle cerahatli eklem romatizması olanların hekim düşüncesi olmadan kaplıcalara girmemesi gerekir. Sıcak uygulamanın genel tesirleri sebebiyle eklemlerde var olan ödem ve cerahati artırarak romatizmal sızıların şiddetlenmesine neden olabilmektedir. Sıcak uygulamadan fayda görecek, su içi egzersizlerden faydalanacak ve kaplıcalardaki minerallerden fayda görecek hastaların bu alanlara yönlendirilmesi gerekmektedir. Kireçlenme rahatsızlığı olan hastaların kaplıcalara gitmesi pozitif neticeler verebilmekle beraber, kireçlenmenin akut yarıyıllarında negatif neticeler doğurabilmektedir. Hastaların kaplıcaya gitmeden evvel bir hekime gitmesi ve uzman dayanağı alarak hareket etmesi doğru olacaktır.
Kalsiyumun kireçlenmeyi artırdığı inancı yanlış
Cemiyette kalsiyum kullanmanın kireçlenmeyi artırdığı güzergahında yanlış bir inanış bulunmaktadır. Radyolojik görüntülemelerde eklemlerin içinde kalsiyum kristallerinin birikmesine eş bir görünüm olmasından dolayı hastalar özellikle kalsiyum vitamini kullanmak istememektedir. Bir eskime hastalığı olan kireçlenmede eklemlerde kalsiyum birikmesi yaşanmamaktadır. Diz, ayak bileği, omurga kireçlenmeleri yaş ile beraber çoğalan rahatsızlardır. İlerleyen yaşlarda ortaya çıkan bir başka rahatsızlık olan osteoporoz başka bir deyişle kemik erimesi hastalarının özellikle kalsiyum vitamini dayanağı alması gerekmektedir. Kalsiyum ve D vitamini dayanağı alması gereken hastaların kireçlenmeyi gerekçe etmesi negatif tabloların oluşmasına neden olabilmektedir.
